Attention CHOP clinicians: patient education should be printed and assigned via EPIC's Teaching Library.
Search Results
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A-Z Listings

Bilans zdrowia dziecka: 4 lata

Pamiętaj o corocznych wizytach kontrolnych, nawet jeśli Twoje dziecko jest zdrowe. Dzięki tym wizytom możesz mieć pewność, że Twoje dziecko jest chronione szczepieniami zgodnie z kalendarzem oraz że przeprowadzane są wszelkie niezbędne badania. Lekarz sprawdzi, czy wzrost i rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Wizyta jest doskonałym czasem na zadanie pytań na temat emocjonalnego i fizycznego rozwoju Twojego dziecka. Przygotuj listę pytań przed wizytą, aby móc omówić wszystkie wątpliwości.

W artykule prezentujemy, czego można się spodziewać podczas takich wizyt.

Ważne etapy rozwoju

Lekarz będzie zadawał pytania i obserwował zachowanie dziecka, aby zorientować się w jego rozwoju. Do czasu tej wizyty większość dzieci potrafi wykonać następujące czynności:

  • Pocieszanie innych, gdy coś im się stanie lub są smutni, np. przytulanie płaczącego przyjaciela

  • Chęć bycia „pomocnikiem”

  • Rozmawianie o co najmniej o 1 rzeczy, która zdarzyła się w ciągu dnia

  • Powiedzenie, co wydarzy się dalej w dobrze znanej historii

  • Nazywanie kilka kolorów przedmiotów

  • Wypowiadanie zdań składających się z 4 lub więcej wyrazów

  • Trzymanie kredki lub ołówka pomiędzy palcami i kciukiem (nie od razu)

  • Rysowanie osoby z 3 lub więcej częściami ciała

  • Łapanie dużej piłki przez większość czasu

  • Rozpinanie niektórych guzików

Szkoła i problemy społeczne

Lekarz będzie zadawał pytania na temat tego, jak Twoje dziecko dogaduje się z innymi dziećmi. Porozmawiajcie o doświadczeniach dziecka w grupach, np. w przedszkolu. Jeśli dziecko nie chodzi do przedszkola, można porozmawiać o zachowaniu w żłobku lub podczas spotkań z dziećmi. Możecie także omówić wybór przedszkola i sposoby przygotowania dziecka do przedszkola. Lekarz może zapytać o:

  • Zachowanie i uczestnictwo w życiu grupy. Jak Twoje dziecko zachowuje się w szkole lub innych grupach? Czy przestrzega zasad i bierze udział w zajęciach grupowych? Co nauczyciele lub opiekunowie mówią o zachowaniu dziecka?

  • Zachowanie w domu. Jak Twoje dziecko zachowuje się w domu? Czy lepiej zachowuje się w domu, czy w szkole? Pamiętaj, że często dzieci zachowują się lepiej w szkole niż w domu.

  • Rówieśnicy. Czy Twoje dziecko przyjaźni się z innymi dziećmi? Jakie są te dzieci? Jak Twoje dziecko dogaduje się z przyjaciółmi?

  • Zabawa. Jak Twoje dziecko lubi się bawić? Na przykład, czy bawi się w „udawanie”? Czy Twoje dziecko nawiązuje kontakt z innymi podczas zabawy?

  • Samodzielność. Czy dziecko przystosowało się do chodzenia do szkoły? Jak reaguje, gdy wychodzisz? Pewien stopień lęku jest normalny. Z czasem powinno się to poprawić, gdy dziecko stanie się bardziej samodzielne.

Wskazówki dotyczące żywienia i aktywności

Zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna to dwa ważne elementy zdrowej przyszłości. Nie jest za wcześnie, aby zacząć uczyć dziecko zdrowych nawyków, które będą mu towarzyszyć przez całe życie. Oto co możesz zrobić:

  • Ogranicz spożywanie przez dziecko soków i napojów sportowych. Te napoje – nawet czysty sok owocowy – mają za dużo cukru. To sprzyja przybieraniu na wadze i próchnicy zębów. Najlepsza do picia jest woda i mleko obniżonej zawartości tłuszczu lub odtłuszczone. Ogranicz spożywanie soków do małej szklanki soku 100% każdego dnia, na przykład podczas posiłku.

  • Nie podawaj napojów gazowanych. Najzdrowszym wyborem jest niepozwalanie dziecku na spożywanie napojów gazowanych. Jeśli pozwalasz na picie napojów gazowanych, zachowaj je na specjalne okazje.

  • Podawaj zdrową żywność. Przechowuj zapas zdrowych produktów, które mogą pełnić rolę przekąsek. Należą do nich świeże owoce i warzywa, chude mięso i produkty pełnoziarnste. Produkty takie jak frytki, słodycze i inne niezdrowe przekąski podawaj rzadko.

  • Podawaj porcje stosowne dla dziecka. Dzieci nie muszą jeść tak dużo, jak dorośli. Podawaj dziecku porcje dostosowane do jego wieku. Pozwól dziecku przerwać jedzenie, gdy poczuje sytość. Jeśli dziecko nadal jest głodne po posiłku, zaproponuj więcej warzyw lub owoc. Ograniczenie spożywanej przez dziecka ilości jedzenia jest w porządku.

  • Zachęcaj do aktywności fizycznej w formie aktywnej zabawy przez co najmniej 3 godziny dziennie. Ruch to zdrowie. Zabierz dziecko do parku, na rower lub bawcie się aktywnie, na przykład w berka czy grając w piłkę.

  • Ogranicz czas spędzany przed ekranem do 1 godziny dziennie. Obejmuje to telewizję, telefon, tablet, gry wideo, komputer i inne urządzenia. Jeśli dziecko korzysta z ekranu, powinno oglądać programy dla dzieci i powinna być przy tym obecna osoba dorosła. Nie umieszczaj ekranów w sypialni dziecka. Dzieci uczą się, rozmawiając, bawiąc się i wchodząc w interakcje z innymi.

  • Skonsultuj masę ciała dziecka z lekarzem. W tym wieku dziecko powinno przybierać około 4–5 lb (1,8–2,2 kg) rocznie. Jeśli przyrosty wagi są większe, porozmawiaj z lekarzem na temat zdrowych nawyków żywieniowych i wytycznych dotyczących aktywności fizycznej.

  • Regularnie zabieraj dziecko do stomatologa. Przynajmniej dwa razy do roku umawiaj dziecko do stomatologa na kontrolę.

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa

Kobieta wkładająca kask na głowę przedszkolaka na rowerze.
Wyposażenie ochronne do jazdy rowerem, takie jak kask, pomaga zapewnić dziecku bezpieczeństwo.

Porady dotyczące zapewnienia dziecku bezpieczeństwa obejmują: 

  • Podczas jazdy na rowerze dziecko powinno nosić kask zapięty pod brodą. Podczas jazdy na wrotkach, hulajnodze bądź deskorolce najlepiej jest nosić ochraniacze na nadgarstki, łokcie i kolana oraz kask.

  • Korzystaj z fotelika samochodowego, dopóki dziecko z niego nie wyrośnie. Czyli do momentu, gdy wzrost lub waga dziecka przekracza limit dla fotelika zamontowanego przodem do kierunku jazdy. Sprawdź wzrost i wagę w instrukcji obsługi fotelika samochodowego. Zapytaj lekarza, czy istnieją przepisy stanowe dotyczące używania fotelików samochodowych, o których musisz wiedzieć.

  • Gdy dziecko wyrosło z fotelika samochodowego, należy zamienić go na podwyższenie z wysokim oparciem. Umożliwia to prawidłowe zamocowanie pasa bezpieczeństwa. Podwyższenie powinno być używane do momentu, gdy dziecko osiągnie wzrost 4 stóp i 9 cali (145 cm) i będzie w wieku od 8 do 12 lat. Wszystkie dzieci w wieku poniżej 13 lat powinny podróżować z tyłu.

  • Naucz dziecko, że nie należy rozmawiać z obcymi ani nigdzie się z nimi oddalać.

  • Zacznij uczyć dziecko jego numeru telefonu, adresu i imion rodziców. Ważne, aby je znało w nagłych wypadkach.

  • Naucz dziecko pływać. Zorientuj się w swojej okolicy – często dostępne są lekcje pływania w przystępnej cenie.

  • Jeśli masz basen, upewnij się, że jest ogrodzony ze wszystkich stron. Zamykaj i blokuj bramki lub drzwi prowadzące do basenu. Nie pozwól, aby dziecko bez nadzoru bawiło się w basenie lub w pobliżu basenu, nawet jeśli potrafi pływać.

  • Naucz dziecko, aby nie podchodziło do obcych psów i kotów. Nigdy nie zostawiaj dziecka bez nadzoru w pobliżu zwierząt.

  • Pamiętaj o ochronie przeciwsłonecznej. Zakładaj dziecku odzież ochronną. Dziecko nie powinno przebywać na słońcu między godziną 10:00 a 16:00. Wtedy promienie słoneczne są najsilniejsze. Nakładaj krem z filtrem przeciwsłonecznym z SPF co najmniej 15 lub do 50 na skórę dziecka, która nie jest przykryta ubraniem.

  • Jeśli konieczne jest trzymanie broni w domu, należy przechowywać ją rozładowaną i zamkniętą.

  • Używaj prawidłowych nazw wszystkich części ciała i naucz ich dziecko. Naucz dziecko, że nikt nie powinien prosić go o zachowanie tajemnicy przed rodzicami lub opiekunami, o oglądanie lub dotykanie jego intymnych części ciała ani o pomoc w zajmowaniu się intymnymi częściami ciała dorosłych lub innych dzieci. Jeśli lekarz musi zbadać te części ciała, rodzic powinien być przy tym obecny.

  • Naucz dziecko, że nie ma nic złego w mówieniu „nie”, jeśli dotyk je krępuje. Na przykład, jeśli dziecko nie chce przytulić członka rodziny lub przyjaciela, uszanuj jego decyzję, by odmówić.

Szczepienia

Według zaleceń Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) podczas tej wizyty dziecko może otrzymać szczepionki przeciwko następującym chorobom:

  • Błonica, tężec i krztusiec

  • Grypa każdego roku

  • Odra, świnka i różyczka

  • Polio

  • Ospa wietrzna

Zapewniaj dziecku pozytywne wsparcie

Łatwo jest powiedzieć dziecku, co robi źle. Często trudniej jest pamiętać, by chwalić dziecko za to, co robi dobrze. Nagradzanie dobrego zachowania (pozytywne wsparcie) pomaga dziecku nabrać pewności siebie i zyskać zdrowe poczucie wartości. Oto kilka wskazówek:

  • Chwal dziecko i zwracaj uwagę na jego dobre zachowanie. Jeśli jest to właściwe, poinformuj całą rodzinę, że dziecko dobrze sobie poradziło.

  • Nagradzaj dobre zachowanie uściskami, pocałunkami i drobnymi upominkami, np. naklejkami. Jeśli bycie dobrym jest nagradzane, dzieci będą nadal zachowywać się w ten sposób, aby otrzymać nagrodę. Nie używaj słodyczy ani cukierków jako nagród. Używanie smakołyków jako pochwały może prowadzić do niezdrowych nawyków żywieniowych i emocjonalnego przywiązania do jedzenia.

  • Gdy dziecko nie zachowuje się tak, jak chcesz, nie mów, że jest złe czy niegrzeczne. Zamiast tego należy wyjaśnić, dlaczego dane zachowanie jest nie do przyjęcia. Na przykład, powiedz „To nieładnie jest bić” zamiast „Jesteś niegrzeczna”. Gdy dziecko wybierze właściwe zachowanie zamiast niewłaściwego, np. odejdzie zamiast bić, pamiętaj, by pochwalić je za dobry wybór!

  • Zobowiąż się do powiedzenia dziecku 5 miłych rzeczy każdego dnia. A potem to zrób!

© 2000-2025 The StayWell Company, LLC. All rights reserved. This information is not intended as a substitute for professional medical care. Always follow your healthcare professional's instructions.
Powered by StayWell
Disclaimer